Hayatımız içerisinde davranışlarımızı oluşturan ve şekillendiren birçok faktör vardır. Bu faktörler arasında inançlarımız, alışkanlıklarımız, kabul ettiğimiz doğrularımız en başta gelir.. Tabii bu faktörler ile beraber tüm toplumun davranışlarını oluşturan ve şekillendiren önemli bir faktör daha vardır. O faktör de; insanların idolleridir. Peki idol nedir? İdollerin davranışların oluşumunda ve şekillenmesindeki etkisi nedir?
- İlk olarak idol kavramının ne olduğu sorusunun cevabı ile yazımıza başlayalım.
İdol Nedir?
Dostlar idol kavramı, aslında gerçek manası ile çok farklı anlamlara gelmektedir; ancak biz idol kavramının günümüz manası ile ilgileneceğimiz için günümüzde hangi anlamda kullanıldığını açıklamak bizim için daha uygun olacaktır. Günümüzde idol kavramı “hayranlık duyulan, örnek alınan” kimseler anlamında kullanılmaktadır.
Burada hayranlık duyulan veya örnek alınan kişi; anne, baba, futbolcu, oyuncu vs birçok kişi olabilir. Bu bizim konumuz değil. Bizim konumuz bu idollerin daha doğrusu idollerimizin bizim davranışlarımızı nasıl etkilediği ve davranışlarımızın oluşumu üzerindeki etkileridir.
Şimdi sevgili dostlar, idollerimiz davranışlarımızı nasıl oluşturur? sorusuna cevap verirken ilk olarak şu gerçeği söylemek isterim ki bizler “idollerimizin davranışlarını sorgulamadan kabul eder, onların davranışlarına sempati ile bakar ve onların davranışlarını bilinçaltı düzeyde normal karşılarız.”
Tabii buradaki asıl önemli olan nokta; idolümüzün davranışlarını tek düzey olarak kabul etmemiz değil de bir bütün olarak kabul etmemizdir.
Örnek vermem gerekirse atıyorum hırsız olan bir film karakterinin idolümüz olması, aslında sadece onun davranışlarını özenmemiz değil, aynı zamanda bilinçaltı düzeyde hırsızlığı da kabul etmemiz, meşru görmemiz anlamına gelir. Tabii çoğu kişi bilinçli zihni buna inkar edecektir. Ancak çoğu zaman bu böyle olur. Farkında olmadan bizler idolümüzün birçok davranışını ve karakterini kabul etme, sempati ile yaklaşma eğiliminde oluruz. Aynı zamanda bu davranışları farkında olmasak da bizler de sergilemeye başlarız.
İşte idol dediğimiz olgunun davranışlarımızı şekillendirmedeki en temel sebebi budur.
Günümüzde 14-18 yaş arası erkek kesimin giyimine dikkatle bakın. Çoğunun giyim tarzı renkli; pembe, mor gibi renkleri kullanan, tamamen palyonço gibi gezen tipleri görürsünüz. Peki neden? Çünkü bu kesimin dinlediği, idol aldığı sözde rap sanatçıları (!) tamamen bu şekilde giyinmektedir de o yüzden.
Aynı şekilde biraz daha ghetto kültürünün yaşadığı mahalle ve sokaklardaki insanların davranışlarını inceleyin hepsinin genellikle ortak özelliğinin temelinde karşıdaki insana her türlü fiziki zararı verebilme potansiyeli olduğunu görürsünüz. Cepler de bıçaklar vs. Peki bu kesimin idolleri kimler? Tabi ki de çukur ve sıfırbir dizisindeki oyuncular 🙂
Yani sevgili dostlar sizlere şunu söylemek istiyorum; toplumun idol aldığı kişiler davranışları şekillendirme de çok büyük etkiye sahiptir. Yukarıdaki örnekler ve buna benzer birçok örnek de bunu tesciller.
İdol Olarak Sunulan Kişiler Bir Topluma En Büyük Zararı Verebilir!
Gelelim olaya daha ana temadan bakmaya. Şimdi sevgili dostlar günümüzün dev medya şirketleri ve bu medya şirketlerinin bizlere idol olarak sunduğu kişiler var. Tabii bu doğrundan sunulmuyor gerek dizler, filmler yoluyla gerekse “şarkıcı, rapçi, youtuber” gibi sıfatlar adı altında sunuluyor. Tabii burada hepsi medya şirketleri ile değil de bazıları kendileri peydah oluyor. Sonuç ne olursa olsun bu kişiler topluma çok büyük zarar veriyorlar. Çünkü bu kişiler medya aracılığı ile milyonlarca kişiye çeşitli manipülasyonlarla veya doğrudan yanlışı doğru, sempatik gösteriyorlar.
Neticesinde ise bir toplum çok saçma, anormal, olmaması gereken durumları; davranışları meşru görüp kabul ediyor ve bu yönde davranış sergilemeye başlıyorlar.
Mesela sokak ortasında iki karşı cinsin öpüşmesi romantiklik (!) Veya iki çiftin arasını bozmak akıllılık (!) Veya uyuşturucu satıcılarını öldürmek kahramanlık ama hırsızlık yapmak kabul edilebilir (!)
Bu ve benzeri örnekler çoğaltılabilir; ama benim kısaca bahsetmek istediğim şey bizlere filmler, idoller vasıtasıyla hep üstü kapalı olarak bu şekilde mesajlar verilmektedir ve bizler bilinçli zihnimiz ile farkında olmasak dahi bilinçaltı zihnimizde tüm bu verilen mesajları kabul etmekte ve bu doğrultuda davranışlar sergilemekteyiz.
İşte bu yüzden de ben diyorum ki idol olarak sunulan kişiler bir topluma en büyük zararı verebilir. Çünkü bu kişiler vasıtasıyla birçok kişinin davranışı yönlendirilebilir.
Peki ne yapmak gerekir?
- İdol aldığınız kişileri sorgulayın;
Bakın bunu gerçekten yapın. Birçok insan idol aldığı kişiyi sorgulama eğiliminde olmaz, doğrudan onun davranışlarını kabul etme ve onun gibi davranma eğiliminde olur. Eğer idol aldığınız kişiyi objektif bir şekilde sorgulayabilirseniz, o kişinin farkınızda olmadan davranışlarınızı kontrol etmesinin önüne geçebilirsiniz. Aynı zamanda klasik bir Türk hastalığı olan medyada gördüğünüz her kişiyi büyütmekten de vazgeçin. Eğer tabi böyle bir özelliğiniz varsa.
- Birçok diziyi, filmi izlemekten vazgeçin;
Dostlar bu konuda da ciddiyim. Nitekim birçok dizinin ana konusu kavuşamayan iki insandır. Tüm film bu kavuşamayan iki insanın üzerine döner ve gariptir tüm entirikalar da bu iki kişinin başına gelir. Tabii bunlarla birlikte filmde idol olan kişilerin davranışları da çoğu zaman gerçek hayatta sergilediğinizde size hiçbir yarar sağlamayacak şekildedir. Bu konuda daha fazla konuşmaya gerek yok açın ” bu hayatın heyecanı falan yok” şarkısının çaldığı diziyi demek ne istediğimi daha anlarsınız.
- Youtube’dan uzak durun;
Arkadaşlar burada bir parantez açmak istiyorum; eğer Youtube uygulamasını kendi çıkarınız doğrultusunda, kendinizi geliştirmek doğrultusunda kullanıyorsanız o zaman isterseniz sabahtan akşama kadar Youtube’da olun buna hiçbir şey demem. Ancak Youtube gibi platformlarda samimiyet çok fazla yayıldığı için ve idol olarak benimsenebilecek insanlarda çok çabuk çıkıyor ve tabi ki de bu insanları idol olarak benimsemenin bir çoğunun sizlere yine hiçbir faydası olmaz. Onların davranışlarını almak, onları idol olarak benimsemek sizlere yarardan çok zarar getirir.
- İnsanları büyütme eğiliminde olmayın;
Yukarıda da bahsettim; her medya da gördüğümüzü büyütmek bizim birazcık millet olarak hastalığımızdır. Medya da gördüğümüz bir kişiyi hemen büyütme eğiliminde olduğumuz içinde o kişileri sorgulamadan idol yapabiliyoruz. İşte medya da gördüğümüz her kişiyi büyütme eğilimimizden vazgeçersek de birçok gereksiz karakteri idol yapmaktan da vazgeçeriz. Bu yüzden de lütfen medya da gördüğünüz her karakteri büyütme eğiliminde olmayın. Onları sorgulama eğiliminde olun!
“İdol nedir? İdollerin toplum davranışlarındaki etkileri nelerdir?” başlıklı makalemin sonuna geldik. Görüşlerinizi yorum kısmında belirtebilirsiniz..
